EHBOngemakken bij dieren
Wondverzorging
Er zijn verschillende soorten wonden. Maak de wond altijd eerst schoon met water:
- Schaafwonden of kleine sneetjes.
- Maak de wond schoon met water en dan met een wondspoelmiddel zoals Spoelvloeistof op basis van honing.
- Smeer de wond in met een wondzalf of vloeibare pleister zoals honingzalf of natural bandage spray.
Insectenbeten
- Behandelen met honingzalf. Preventief kan je het dier behandelen met STOP! Animal bodyguard. Als je naar risicovolle wandelgebieden gaat kan je voor de wandeling de hond nog extra inspuiten met STOP! Protectick. Dit werkt direct.
- Homeopathisch kan Ledum D6 als druppel oraal gegeven worden tegen jeuk of irritatie van insectenbeten. Denk bijvoorbeeld ook aan PUUR Hotspot, PUUR Cteno of PUUR Derma.
Hotspot
- Maak de wond schoon met een spoelstof zoals honing spoelvloeistof.
- Knip omliggende haren weg zodat de wond kan luchten.
- Behandel de plek met PUUR Hot Spot foam om te verkoelen en te verzorgen.
- Geef het dier PUUR Hotspot druppels om van binnenuit de prikkel weg te nemen.
Abces
Bij een abces is er vuil in een wondje gekomen. Dit kan gebeuren door bijvoorbeeld een splinter, maar ook door een bijtwond of een kattennagel. Hierdoor hoopt pus zich op onder de huid. Dit geeft veel pijn omdat er veel druk op de plek staat. Als een Abces “rijp” is (wanneer de spanning in het abces de huid teveel op druk zet) zal het abces open gaan en de pus eruit komen.
- Houd de wond enige dagen open en zorg dat de wond wordt schoongehouden.
- Spoel 2 x daags de wond met Spoelvloeistof met honing.
- Behandel de buitenkant van de wond met honing wondzalf.
Bij koorts of twijfel over het abces de dierenarts raadplegen.
- Homeopathisch is Hepar sulfuris D3 is goed te gebruiken. Dit stimuleert de rijping zodat het abces snel rijp is.
- Maar ook Silicea D12. 2 x Daags 1 tablet ingeven. Dit zorgt voor een mooie snelle genezing zonder complicaties.
- Grote wonden.
- Bij grotere, diepe- of snijwonden altijd de dierenarts raadplegen.
- De wond afdekken met een steriel gaasje.
- Slagaderlijke bloeding.
- Bloed stroomt met golven uit de wond.
- De wond afbinden. Tussen de wond en het hart een tourniquet aanleggen.
- Druk uitoefenen op de wond.
- Zo snel mogelijk naar een dierenarts.
- Inwendige bloeding
- Door bijvoorbeeld een ongeluk of zware val kan er inwendig een bloeding ontstaan. Met een inwendige bloeding moet u altijd naar de dierenarts. Een inwendige bloeding is lastig te herkennen. Maar een dier kan in shock raken van een inwendige bloeding.
Shock
Shock is een paniekstand van het lichaam. Er is te weinig bloed om rond te pompen en het lichaam gaat er voor zorgen dat in ieder geval de vitale organen van bloed worden voorzien. De bloedvaten gaan hier open. Om te zorgen dat de bloeddruk hetzelfde blijft gaan er tegelijk bloedvaten samentrekken in weefsels die wel even met minder bloed toe kunnen, zoals bijvoorbeeld de huid en de spieren.
Er zijn verschillende oorzaken voor Shock. Bijvoorbeeld:
- Verminderde hartwerking (hartstilstand)
- Verminderd bloedvolume (ernstige verwonding)
- Inwendige bloeding
- Bloedstolling (door bijvoorbeeld chocolade)
- Trauma of aanrijding
- Elektrische schok
- Verbranding, onderkoeling
- Uitdroging
Hoe herken je shock
- De huid voelt koud aan. Het dier koelt af omdat het bloed de vitale organen aan de gang moet houden. (normale temperatuur van de hond is tussen 38-39 graden)
- De huid en slijmvliezen zijn bleek. Dit kun je testen door het slijmvlies met een vinger in te drukken. Binnen 1 seconde moet de vingerafdruk verdwenen zijn.
- Snelle ademhaling. Om te zorgen dat de organen voldoende zuurstof krijgen moet er zo veel mogelijk zuurstof opgenomen worden. ( normale ademhaling ligt tussen de 10 en 30 per minuut)
- Snelle hartslag. Doordat de bloeddruk laag is, moet de hartslag omhoog om de bloedsomloop op gang te houden. (in normale rust is de hartslag tussen de 60 en 120 per minuut)
Dit is een levensbedreigende situatie en je moet onmiddellijk ingrijpen!
Een dier kan onder meer in shock raken door ernstig bloedverlies bij inwendig of uitwendig letsel of door uitdroging ten gevolge van veelvuldig braken en/of diarree. Daarnaast kan het niet functioneren van het hart een shock teweeg brengen. Maar ook een allergische reactie (anafylactische shock) of een bloedvergiftiging na een infectie (septisch shock).
Spoedhulp
- Blijf rustig
- Test de reflexen van het dier.
- Laat het dier liggen en zorg ervoor dat de kop iets lager ligt dan de rest van het lichaam. Hiermee zorgen we ervoor dat de bloedtoevoer naar de hersenen zoveel mogelijk doorgang kan vinden. De huid van een dier in shock krijgt maar weinig bloedtoevoer en zal snel afkoelen. Bedek het dier daarom met een deken, jas of ander warm materiaal.
- Verwijder strak zittende voorwerpen, zoals halsbanden.
- Behandel eventueel letsel.
- Geef de patiënt niet te drinken, ook al is het dier bij bewustzijn. Dit kan namelijk tot gevolg hebben dat er bloed richting het spijsverteringskanaal stroomt en niet naar de vitale organen.
- Zorg ervoor dat het dier zo snel mogelijk bij een dierenarts komt.
Wat zijn de normale waardes?
Temperatuur in °C | Hartslag, pols /minuut | Ademhaling/minuut | |
---|---|---|---|
Mens | 36-38 | 60-100 | 12-18 |
Paard | 37.4-38 | 28-40 | 8-14 |
Pony | 38.5-39 | 40-70 | 20-40 |
Hond | 38-39 | 60-120 | 10-30 |
Kat | 38.5-39 | 110-140 | 20-40 |
Konijn | 38.5-39.5 | 120-140 | 50-60 |
De pols van een hond voel je in de liezen.
Reflexen
Een reflex is een zeer snelle reactie op een onwillekeurige prikkel. Reflexen moet je testen wanneer je denkt dat je dier neurologische schade heeft opgelopen. Hierbij is het belangrijk dat je de verwondingen niet aanraakt of het dier pijnlijke bewegingen laat maken. Bij het onderzoeken wordt onder andere gelet op het bewustzijnsniveau van je dier, de lichaamshouding en of je dier eventuele verlammingen heeft.
- Pupilreflex: Als je met een lampje in het oog schijnt zal de pupil zich vernauwen.
- Ooglidreflex: Als je het ooglid van het dier aanraakt, zal het dier met zijn ogen gaan knipperen.
- Voetreflex: Als je druk uitoefent op de tenen zal het zijn voet terugtrekken.
- Anusreflex: Als je tegen de anus drukt zal de spier zich samentrekken.
- Slikreflex: Als je wrijft over het strottenhoofd zal het dier slikken.
- Hoestreflex: als je druk uitoefent op de keel zal het dier gaan hoesten
Temperatuur
Om vast te stellen of je dier koorts of ondertemperatuur heeft zul je de temperatuur moeten opnemen. Dit doe je door met een gewone thermometer die ook geschikt is voor mensen. Laat de hond of kat staan of liggen en stel het dier gerust. Vaak is het makkelijker met z’n tweeën. Gebruik wat vaseline op het uiteinde van de thermometer. Til de staart op en breng de thermometer ongeveer 3 cm in. Wacht tot de thermometer klaar is en lees de temperatuur af. De normale temperatuur voor een hond ligt tussen de 38 en 39 graden. Voor de kat ligt dit tussen de 38 en 39.5 graden. Alles wat het daar boven ligt is koorts. Alles eronder is ondertemperatuur. Koorts is een reactie van het lichaam op een infectie. Het lichaam is hard aan het werk en warmt daardoor op. Ondertemperatuur kan een gevolg zijn van shock. Doordat de circulatie niet goed werkt. Oorzaak kan bijvoorbeeld een ongeluk zijn. Maar ook ernstige diarree.
Diarree
Bij diarree heeft de ontlasting geen vaste vorm meer. Er zit te veel vocht in de ontlasting waardoor deze brijig of vloeibaar wordt. Dit komt door een verstoorde darmwerking. Die kan verschillende oorzaken hebben, zoals een infectie, wormen, verkeerde voeding of plotselinge verandering van voeding. Als de diarree bloederig is, of het dier heeft ook koorts is lusteloos en moet braken, ga dan naar de dierenarts. Is het dier aan de diarree, maar is verder niet ziek, dan kunnen we hem PUUR Plantago ovata geven. Dit reguleert de vochtbalans in de darmen en dikt de ontlasting in. Tevens reinigt het de darmen en beschermt het darmslijmvlies. Daarnaast kan ook de PUUR Intestine worden gebruikt. Dit kalmeert de darmen en zorgt dat schadelijke stoffen worden afgevoerd waardoor de darmen tot rust komen. Beide middelen geven snel resultaat. Verder is het belangrijk om naar de voeding te kijken. Een vers vlees voeding zonder bijproducten is voor het lichaam het makkelijkst om te verteren. Hierdoor zie je dat de ontlasting verbetert.
Preventief kan het verstandig zijn om PUUR Probiotic te gebruiken. Dit zorgt er voor dat er voldoende goede bacteriën in de darmen aanwezig zijn om de ontlasting goed te houden. Maar probiotica zorgt er ook voor dat de algehele weerstand verbetert.
PUUR Parasitus zorgt ervoor dat de darmen onaantrekkelijk zijn voor wormen. Preventief kan dit worden ingezet om een wormbesmetting en de kans op diarree te verlagen.
Obstipatie
Bij obstipatie is de ontlasting te hard waardoor je dier niet goed kan poepen. Dit geeft buikpijnklachten. Obstipatie kan verschillende oorzaken hebben. Bijvoorbeeld door obstakels in de darm (bijvoorbeeld veel haren of een ingeslikt speeltje). Maar ook pijnklachten door bijvoorbeeld een hernia of anale problemen kunnen obstipatie veroorzaken. Ook oudere dieren die niet zo makkelijk meer hurken kunnen last krijgen van obstipatie. Belangrijk is dus om de oorzaak te achterhalen en te behandelen.
Wat we zelf kunnen doen is zorgen dat de darmen gereinigd worden en dat de ontlasting volume krijgt. Hierdoor zal het poepen makkelijker gaan. Dit doen we met PUUR Plantago ovata. Geef het met veel water zodat de vochtbalans in de darmen wordt hersteld.
Braken
Braken kan verschillende oorzaken hebben. Hond en kat braken vaak nadat zij gras hebben gegeten. Dit prikkelt de maag en zorgt voor een braakreactie. Ze eten vaak gras omdat ze misselijk zijn doordat er oneffenheden in de maag zitten. Dit kan bijvoorbeeld een haarbal zijn, of iets verkeerds dat ze hebben gegeten. Als dit vaker gebeurt dan is het belangrijk om de maag tot rust te brengen. Dit kan met de PUUR Gastri. Dit verhelpt een opgeblazen gevoel en kalmeert de maag. Verder stimuleert het de darmwerking. Daarnaast kan het helpen om Omega 3 te geven. Dit zorgt ervoor dat de verharing sneller verloopt zodat de dieren minder haren in het maagdarmstelsel krijgen. Verder helpt het mee aan een goede weerstand.
Ook belangrijk is om een dier dat braakt geen koud water te laten drinken. Koud water valt in de maag en kan dan weer misselijkheid en braken tot gevolg hebben. Ook is het raadzaam om de maaltijd aan te passen. Kleinere porties per keer. Indien een dier misselijk is zal het vaak slechter eten. PUUR Gastri zorgt er dan ook voor dat het opgeblazen gevoel weg gaat zodat de eetlust weer toeneemt. Als het dier braakt en de buik is opgezwollen of er komt bloed mee en het dier maakt een zieke lusteloze indruk, ga dan altijd naar de dierenarts.
Trauma
Bij Trauma onderscheiden we de volgende problemen.
Kneuzing en verrekking
- Het dier loopt mank.
- De plek is warm.
- De plek is soms opgezet.
- Het dier heeft pijn.
- Paniek, freeze, mentaal trauma.
Wat kun je er aan doen:
- Rust houden.
- PUUR Trauma geven. Dit zorgt voor een versnelde opname van de afvalstoffen in het aangedane gebied. Hierdoor neemt de zwelling en de pijn af. Tevens ondersteund het bij herstel van pezen en spieren.
- De eerste dag een aantal keren toedienen met een tussenpozen van 2 uur. De volgende dagen 2-3 keer daags toedienen.
- Indien het na een dag of 3 totaal geen verbetering geeft toch even langs de dierenarts gaan. Misschien is er toch meer aan de hand.
Pees- of spierscheuring
Bij een verdenking van een gescheurde pees of spier is het belangrijk om een dierenarts te raadplegen. Houdt voordat u naar de dierenarts gaat de plek stabiel. Houdt het dier rustig.
Ter ondersteuning van de genezing:
- PUUR MSM. Dit is een essentiële voedingsstof van spieren en pezen. Het zorgt voor een snellere opbouw van spieren en pezen.
- PUUR Trauma. Dit zorgt ervoor dat zwelling snel wordt opgenomen in het lichaam. Daarnaast ondersteund het bij problemen met de spieren en pezen. En werkt het bloedzuiverend.
- PUUR Tendo: Zorgt voor een voorspoedig herstel van spieren en pezen.
- PUUR Myo: Geeft verlichting en kalmeert. Ondersteund spierherstel
Bot breuk
Bij het vermoeden van een botbreuk is het altijd verstandig om dit bij de dierenarts te laten nakijken.
Wees hierbij voorzichtig tijdens het transport zodat de aangedane botdelen niet verschuiven. Bij een open breuk is het zaak om de wond af te dekken met een steriel gaasje voordat u naar de arts gaat. Deze zal een foto maken om dit te bevestigen en actie ondernemen om de breuk te laten genezen.
Ondersteunend bij de genezing:
- PUUR Osteo. Dit werkt verlichtend en botgroei versnellend.
Mentaal trauma, schrik, paniek, freeze:
- Door een heftige gebeurtenis kan paniek of mentaal trauma ontstaan. Je dier is extreem angstig, of bevriest als gevolg van de heftige gebeurtenis. Hier kan PUUR Trauma verbetering geven.
Oververhitting
Door (zonne)warmte en te veel inspanning in de warmte kunnen dieren oververhit raken. Dit is echt ras-/soort specifiek. Bijvoorbeeld een Husky of een IJslands paard zal sneller last hebben van de warmte dan een Rhodesian Ridgeback of een Arabisch volbloed paard.
Symptomen van oververhitting zijn:
- Hijgen.
- Kwijlen.
- Lusteloos.
- Ademhalingsproblemen.
- Braken, diarree.
- Bewusteloosheid.
Als er niet snel wordt ingegrepen kan een dier komen te overlijden. Wat te doen:
- Dier uit de warmte halen.
- Dier op de rechterzijde leggen.
- Dier afkoelen met lauw water. Koud water zal de bloedvaten samen laten knijpen zodat de warmte niet weg kan.
- Als het dier bij bewustzijn is, kleine beetjes lauw water laten drinken.
- Ga altijd ter controle naar de dierenarts.
Vergiftiging
Er zijn veel stoffen bij ons in huis die ongezond zijn voor dieren. Het is belangrijk om bij verdenking van een vergiftiging contact op te nemen met een dierenarts. Bij verschillende schadelijke stoffen zijn verschillende aanpakken nodig. Via onderstaande link kunt u lezen over verschillende schadelijke stoffen voor huisdieren. Op www.puurnatuur.nl(externe link) kunt u meer lezen over vergiftiging bij huisdieren.
Symptomen van vergiftiging kunnen zijn:
- Het dier voelt koud aan.
- De ademhaling is versneld.
- Bewusteloosheid.
- Shock.
De verschijnselen kunnen per vergiftiging erg verschillen. Het is altijd belangrijk om contact met de dierenarts op te nemen. Neem (indien mogelijk) het gegeten product mee naar de dierenarts.
Reanimeren
Bij een hartstilstand is het belangrijk om snel te handelen.
- Bel de dierenarts.
- Leg het dier op de rechterzij en leg de bovenliggende voorpoot zo ver mogelijk naar voren
- Bij kleine honden en katten wordt de palm van een hand op het borstbeen vlak achter de voorpoot gelegd zodat de duim aan de ene kant en de vingers aan de andere kant van de borst komen te liggen.
- Knijp de ribben tussen duim en vingers gedurende 1 seconde krachtig in en laat dan ook weer 1 seconde los. Op deze manier wordt geprobeerd handmatig de bloedsomloop op gang te houden. Vaak is ook kunstmatige ademhaling nodig.
- 15 keer hartmassage, 30 seconden kunstmatige ademhaling.
- Bij grotere dieren plaats je een gebalde vuist vlak achter het schouderblad ongeveer 5 cm boven het borstbeen op de ribben. Stoot een keer per 2 seconden de vuist krachtig naar beneden. Het hart, wat vlak onder deze plaats ligt, wordt een klein beetje leeg gedrukt waardoor de bloeddruk niet helemaal wegvalt. Vaak is ook kunstmatige ademhaling nodig. Halve minuut massage, halve minuut kunstmatige ademhaling.
- Ga hiermee door totdat je voelt dat het hart weer klopt.
Kunstmatige ademhaling
Mond op neus beademing:
- Sluit de bek.
- Trek de bovenlippen over de onderlippen zodat er geen lucht kan ontsnappen.
- Plaats je lippen over de beide neusgaten en blaas lucht door de neus naar binnen. Blaas krachtig zodat de borstkas omhoog komt. Blaas voor ongeveer 3 seconden.
- Haal de lippen van de neus en laat de lucht gedurende 2 seconden uitstromen.
- Daarna weer inblazen.
- Indien in combinatie met reanimatie een halve minuut beademen en een halve minuut massage.
- Ga hiermee door totdat er een arts ter plaatse is, het dier weer gaat ademen of duidelijk is dat het dier is overleden.
Algemene gezondheidscheck
Het is belangrijk om regelmatig je dier zelf na te kijken op onregelmatigheden. Let dan op de volgende dingen:
- Strijk met vlakke handen rustig over het lijf en de benen van je dier. Van voor naar achter en van boven naar beneden. Let op het volgende:
- Voel je warme plekken? Dit kan duiden op een ontsteking of irritatie.
- Trekt of trilt je dier op bepaalde plekken met z’n huid? Dit kan duiden op jeuk.
- Trekt hij zijn poot terug, of merk je op een andere manier dat iets gevoelig is of dat hij ergens pijn heeft?
- Voel je ribben of een speklaag? Als je duidelijk ribben voelt kan het zijn dat je dier te mager is. Als je hard moet drukken voordat je de ribben voelt door een speklaagje dan is je dier wat te zwaar.
- Zit er ergens een bultje? Of voel je een teek. De teek natuurlijk direct verwijderen. Andere bultjes even laten nakijken door de dierenarts.
- Bekijk je dier tijdens het bevoelen aandachtig. Let dan op het volgende:
- Kijkt je dier helder uit zijn ogen?
- Zie je viezigheid in neus, oren of ogen? Dit kan duiden op een verkoudheid, of een overgevoeligheid.
- Kom je ergens wondjes, korstjes of rode kale plekken tegen? Maak de wondjes schoon en behandel deze.
- Zitten er beestjes in de vacht? Of zwartbruine korreltjes, wat vlooienpoepjes kunnen zijn? Behandel het dier zodat hij vrij is van vlooien.
- Glanst de vacht? Een doffe vacht kan heel veel oorzaken hebben.
- Is het tandvlees roze en zijn de tanden wit? Rood tandvlees kan een teken zijn van tandvleesontsteking. Wit tandvlees kan een gevolg zijn van een interne bloeding of shock. Veel tandsteen op de tanden is slecht voor het gebit en kan ook leiden tot andere ontstekingen in het lichaam.
- Pak het nekvel van de dier voorzichtig met twee vingers beet en laat het dan weer los. Valt de huid direct weer terug? Prima. Blijft de huid in een plooi staan? Dit kan wijzen op uitdroging.
- Luister naar de ademhaling van je dier. Ademt hij snel of langzaam? Rustig? Of maakt hij veel geluid.
- Ruik ook aan je dier. Een vieze lucht kan wijzen op infecties of ontstekingen die behandeling nodig hebben.
- Hoe ruikt de vacht?
- Hoe ruiken de oren?
- Hoe ruikt de bek?
- Let ook op kleine signalen die aan kunnen geven dat er iets niet in orde is.
- Is hij humeurig?
- Slaapt hij meer?
- Speelt of kluift hij minder?
- Zie je ongemakken bij het lopen?
Vaak wordt gedacht: “Ach, hij wordt een dagje ouder”. Maar deze klachten kunnen duiden op pijn. Je huisdier kan niet praten. Het is dus aan het baasje om deze dingen op te pikken zodat je dier weer lekker in zijn vel komt.
Tips:
- Zet het telefoonnummer van je dierenarts en -therapeut in je mobiele telefoon
- Wees altijd in het bezit van een EHBO-kit met belangrijke hulpmiddelen
Bron: NMLHealth