Wat is fascia (bindweefsel)
Fascia is een vlies dat het hele lichaam van het paard (en mens) met elkaar verbindt. In het verleden was het nog niet zo bekend hoe belangrijk dit weefsel is. De laatste jaren wordt er steeds meer onderzoek gedaan bij paarden (en ook mensen) naar de functies van fascia. Fascia bestaat uit collageenvezels, water en een soort lijm en is heel dun. Het vlies is ontzettend sterk. Het omringt het hele lichaam zoals spieren, organen, vaten, botten, gewrichtsbanden, hoofd en zelfs de hersenen. Zonder dit bindweefsel zou het lichaam uit elkaar vallen.
Door het hele lichaam lopen verschillende doorlopende fascia-lijnen. Het is een soort ketting bestaande uit spieren, pezen en fascia. Deze ketting is verantwoordelijk voor alle bewegingen. Is er ergens een verkleving, dan kan het op een andere plaats naar voren komen. Fascia zorgt voor lichaamshouding, steun, bescherming tegen druk en zorgt ervoor dat structuren soepel en zonder wrijving langs elkaar kunnen bewegen.
Fascia (bindweefsel)heeft een soort geheugen, het slaat alles op en hierdoor kan het zich aanspannen en ontspannen. Als het fascia van het paard soepel is, dan krijgt het lichaam de ruimte om de juiste lichaamshouding aan te nemen. In de fascia zitten veel receptoren voor proprioceptie. Proprioceptie betekent dat het paard bewust is waar zijn ledematen zich bevinden. Een verstoorde spanning op de fascia belemmert dus ook de proprioceptie en beïnvloedt daarmee de lichaamshouding en de beweging. Het paard kan bijvoorbeeld vaker struikelen. Maar ook kreupelheden waarvan de oorzaak niet te lokaliseren is in de benen, kan door verklevingen / verstrakking in het fascia komen.
Er zijn 3 lagen fascia
De onderhuidse fascia (bindweefsel) laag bevindt zich vlak onder de huid. Er lopen lymfevaten en bloedvaten doorheen, maar ook zenuwbanen en klieren. De onderhuidse laag zit om het hele lichaam heen en dient als een soort ‘communicatiesysteem’. Daarnaast werkt deze laag als een soort schokdemper.
De diepe fascia zit rondom en door spieren, pezen, banden, botten, gewrichten, zenuwbanen en bloedvaten. Deze laag bevat veel collageen vezels Hierdoor is het vergeleken bij de onderhuidse laag stugger en minder elastisch. De diepe laag bevat veel receptoren die gespecialiseerd zijn in bepaalde prikkels op te vangen en door te geven.
De verbindende fascia laag zorg ervoor dat inwendige organen op hun plek blijven. Net als de diepe laag is deze laag is iets minder elastisch dan de onderhuidse laag. De verbindende laag omhult bijvoorbeeld de hersenen, het ruggenmerg met de hersenvliezen, het hart en de longen met het longvlies.
Verklevingen (blokkades, verstoringen) in het bindweefsel kunnen ontstaan door o.a.
Trauma
Dit kan komen door een trap van een paard, uitglijden, achterover slaan, achterover gevallen enz.
Littekens
Dit is stug weefsel wat verstoringen kan geven in het hele systeem. Dit kan worden veroorzaakt door operatie of als het paard een wond heeft gehad.
Stress/spanningen
Door de spanning zal je de spieren gaan aanspannen. Hierdoor wordt het fascia strak, het wordt een soort strakke pak om het lichaam. Wij mensen kunnen proberen te ontspannen door meditatie, yoga, sauna enz. Maar een paard kan dit niet en zal hier dan ook hulp bij nodig hebben om deze spanning los te laten, als de stress langdurig aanhoud. De stress / spanningen door bijvoorbeeld een (emotionele)trauma, maar ook door verkeerde huisvesting. Paarden die bijvoorbeeld 24/7 op stal staan, weinig sociaal contact, te zware trainingen, druk wedstrijd schema, te weinig beweging, vervoeren, zich niet prettig voelen in de kudde enz.
Emotie
Onverwerkte emoties worden als spanning opgeslagen in het bindweefsel. Lichaam en geest zijn één onverbrekelijk geheel. Het lichaam beïnvloedt niet alleen de geest, maar omgekeerde wordt het lichaam ook beïnvloedt door mentale en emotionele staat.
De fascia spanning wordt beïnvloed door het autonome zenuwstelsel. Heeft het paard innerlijk rust dan zullen de spieren in rust zich niet zo snel aanspannen. Ervaart het paard stress, dan spant het paard de spieren aan. Dit zorgt ervoor dat de spanning in de fascia verhoogd wordt. Hierdoor kunnen verklevingen ontstaan. En deze verklevingen (blokkades) kunnen zorgen voor klachten in het lichaam. Niet alleen wordt het paard stijver (bewegingsbeperking) in zijn beweging, maar ook zenuwenimpulsen kunnen door verklevingen verstoord worden ne niet meer goed worden doorgegeven. Het fascia weefsel is heel gevoelig voor (emotionele) stress. Je kan hieruit concluderen, dat fascia en psyché samen een verbinding vormen.
Voeding
Voeding met teveel snelle koolhydraten. Suikers zijn slecht voor het bindweefsel. Maar ook een tekort aan bepaalde voedingstoffen geeft het lichaam stress.
Overbelasting
Langdurig dezelfde belasting of een verkeerde houding. Door bijvoorbeeld veel op een volte te rijden of zwaardere oefeningen te lang achter elkaar te doen. Maar overbelasting kan ook komen door een rijbaan met een te zware bodem.
Te weinig beweging
Te weinig bewegen veranderd o.a. het vochtgehalte in de fascia. Het wordt een stroperige, plakkerige gel. Lagen glijden dan niet meer makkelijk over elkaar. En afvalstoffen worden niet meer zo goed afgevoerd. De afvalstoffen kunnen tot jaren in het weefsel blijven zitten, waardoor er uiteindelijk (chronisch)klachten kunnen ontstaan
Vocht te kort
Gezond fascia (bindweefsel)moet voldoende water bevatten om in staat te zijn de dagelijkse belasting te verdragen. Uitgedroogde fascia geeft verklevingen, verhardingen en uiteindelijk ook (pijn)klachten. Door voldoende vocht wordt het fascia goed gehydrateerd. Het is dus belangrijk om te zorgen voor voldoende vers en schoon water in het weiland te hebben staan als er geen automatische drinkbakken aanwezig zijn.
Ouder worden
Als het paard ouder wordt, is de kans groter dat het fascia gaat verkleven. Het vochtgehalte wordt steeds minder, de elasticiteit neemt af. Een vochttekort leidt er over het algemeen toe dat de fascia kunnen gaan verkleven. Beweging is ook essentieel als het paard ouder wordt. Dit is belangrijk om het bindweefsel soepel en gezond te houden.
Enkele belangrijke functies van fascia (bindweefsel)
Informatieoverdracht
Fascia functioneert als een soort communicatiesysteem Het omgeeft de spieren en detecteert temperatuur, rek, beweging, spanning, druk of pijn. Deze informatie wordt doorgegeven en naar de hersenen gestuurd.
Houding
Fascia geeft ons lichaam structuur en zorgt voor een goede lichaamshouding. Blokkades of verklevingen in het fascia kunnen er voor zorgen dat de houding nadelig wordt beïnvloed. Als deze blokkades niet worden opgeheven, dan kunnen er op de (lange) duur blessures ontstaan.
Voorkoming van wrijving
Fascia scheidt spieren en organen van elkaar en van het omliggende weefsel en bot. Het houdt alles op zijn plaatsen voorkomt wrijving zorgt dat alles langs elkaar heen kan glijden en bewegen. Het weefsel creëert ook ruimte, waardoor zenuwen, bloedvaten en lymfestelsel niet worden belemmerd
Bescherming
Fascia beschermt het lichaam. Het beschermt organen, spieren, pezen, ligamenten, zenuwen en botten. Ze beschermer het ook tegen lichaam indringers van buitenaf. En het zorgt ervoor dat alles bij elkaar blijft in het lichaam en functioneert tevens als schokdemper.
Het afvoeren van afvalstoffen
De fascia zorgt er voor dat afvalstoffen afgevoerd wordt richting de lymfevaten. Fascia vervoert ook allerlei stoffen, wat vooral belangrijk is bij het wondgenezingsproces. Oude beschadigde cellen en stoffen worden afgebroken en verse bouwstenen worden aangeleverd. Zelfs zuurstof wordt door fascia getransporteerd.
Temperatuur
Temperatuur beheersing van het lichaam. Het lichaam moet de warmte kunnen afvoeren. Hierbij speelt fascia een grote rol
Mobiliteit
Fascia (bindweefsel) is verantwoordelijk voor de volledige mobiliteit (beweeglijkheid). Niet alleen de spieren zijn betrokken bij de bewegingen. Ook fascia speelt hier een belangrijke rol. Heeft het paard blokkades in het fascia, dan beperkt dit de bewegingsvrijheid. Het paard is vatbaarder voor blessures in het dagelijks leven en tijdens de training.
Wat kan Cranio sacraal therapie betekenen
De cranio sacraal therapeut ziet het lichaam en geest als één geheel met het bindweefsel als verbindende factor. Door middel van palperen voel ik waar de spanningen zitten. Met zachte aanrakingen en subtiele bewegingen wordt het zelf genezende vermogen van het lichaam aangespoord. Tijdens de behandeling zet ik ook andere technieken in. Mijn ervaring is dat dit vaak sneller en betere resultaten geeft. Tijdens de behandeling laat het paard fysieke of emotionele ontlading zien wat vervolgens ontspanning als resultaat geeft. Dit uit zich bij het paard door te gapen, (diep) zuchten, likken, smakken. Vaak gaan paarden voor de ontlading schrapen of in het halstertouw bijten, terwijl ze dit normaal nooit doen. Het gevoel wat de behandeling geeft is best vreemd. Maar het paard zal snel beseffen dat het hun lichaam goed doet. Het bindweefsel krijgt weer zijn ruimte en beweeglijkheid waardoor het lichaam van het paard de mogelijkheid krijgt te herstellen.
Het resultaat na een behandeling
Door behandeling van de juiste gebieden zal het bindweefsel zich weer kunnen ontspannen. De doorstroming verbeterd, doordat verstoringen worden opgeheven. Het zelf genezende vermogen wordt gestimuleerd, waardoor het lichaam in staat is om veel klachten zelf te herstellen. Het paard kan zich na de behandeling weer vrijer bewegen doordat het weefsel weer elastischer (soepel) is. Dit is vaak direct na de behandeling zichtbaar en ook vaak hoorbaar (neerzetten van hoeven).
Beweging voor- en na behandeling
Heeft jouw paard onverklaarbare klachten. Heeft de dierenarts het paard onderzocht maar niets gevonden. Dan kan het goed zijn dat er verstoringen zijn in het fascia (bindweefsel). Fascia wat strak is doet een paard pijn. Het paard zal gaan compenseren, waardoor er andere klachten kunnen ontstaan. Je Wil je meer weten, dan kan je altijd vrijblijvend contact met mij opnemen.
Preventief je paard behandelen (1 a 2 keer per jaar) is zeker aan te bevelen om blessures te voorkomen. Als fascia de taken in het lichaam niet goed kunnen uitvoeren, heeft dit gevolgen voor het hele lichaam van het paard. De spieren, banden, pezen, gewrichten en organen hebben hieronder te leiden. Het bindweefsel verliest flexibiliteit. Zo zijn rugproblemen, schouderproblemen, hals problemen, gewrichtspijn en peesirritatie of -ontsteking veel voorkomende klachten.
Contact